Са жніўня я тыдзень за тыднем знаходжуся пад глыбокім уражаннем ад стойкасці беларускага народа і яго мужнай барацьбы за павагу да фундаментальных правоў і свабодныя і справядлівыя выбары ў Беларусі. Ад мужнасці і самаахвярнасці, на якія рэжым адказваў жорсткасцю і беззаконнем.

Пасля сфальсіфікаваных прэзідэнцкіх выбараў з-за мірных сходаў было затрымана больш за 31 000 чалавек, у тым ліку 370 журналістаў. З'явіліся сотні палітвязняў і больш за 900 чалавек, у дачыненні да якіх узбуджаны крымінальныя справы. Прадстаўніцтва ЕС у Мінску неаднаразова прасіла ўлады прадаставіць доступ да палітычных зняволеных, каб праверыць паведамленні аб жудасных умовах утрымання ў турмах і нялюдскім звароце з затрыманымі. Да гэтага часу гэтыя просьбы адхіляліся.

Вельмі своечасовая прэмія Сахарава

На мінулым тыдні Святлана Ціханоўская была ў Бруселі разам з іншымі прадстаўнікамі апазіцыі, каб атрымаць прэмію Сахарава Еўрапейскага парламента, прысуджаную «дэмакратычнай апазіцыі ў Беларусі, якая прадстаўлена Каардынацыйным саветам, ініцыятывай адважных жанчын, а таксама іншымі палітычнымі дзеячамі і дзеячамі грамадзянскай супольнасці». Святлана Ціханоўская стала сімвалам надзеі на дэмакратычную Беларусь, і ўручэнне гэтай прэміі, несумненна, было вельмі своечасовым.

«ЕС гатовы падтрымаць любыя вартыя даверу пасрэдніцкія намаганні, у прыватнасці ў рамках АБСЕ».

Са жніўня Беларусь займае высокае месца ў парадку дня ЕС, і мы адзіныя ў падтрымцы дэмакратычных правоў беларускага народа. Сапраўдны інклюзіўны нацыянальны дыялог, спыненне гвалту і вызваленне ўсіх палітычных зняволеных – гэта адзіны шлях наперад для забеспячэння мірнага ўрэгулявання цяперашняга крызісу. ЕС гатовы падтрымаць любыя вартыя даверу пасрэдніцкія намаганні, у прыватнасці ў рамках АБСЕ. Да гэтага часу Минск не прыняў прапанову аб візіце ў краіну Старшынства АБСЕ. Аднак мы будзем працягваць заклікаць да поўнага выканання рэкамендацый справаздачы, падрыхтаванай ў рамках Маскоўскага механізму АБСЕ.

«На гэты момант ЕС увёў санкцыі супраць 88 асоб, у тым ліку Аляксандра Лукашэнкі, і 7 арганізацый, адказных за гвалт і фальсіфікацыю вынікаў выбараў».

Каб знайсці мірнае рашэнне, Еўрапейскаму саюзу давялося звярнуцца да абмежавальных мер. На мінулым тыдні быў прыняты трэці пакет санкцый на 36 пазіцый. На гэты час ЕС увёў санкцыі супраць 88 чалавек, у тым ліку Аляксандра Лукашэнкі, і 7 арганізацый, адказных за гвалт, неабгрунтаваныя арышты і фальсіфікацыю вынікаў выбараў.

Кіруючыся прынцыпам паступовасці ў нашым падыходзе, дзяржавы-члены ЕС выказалі гатоўнасць і жаданне працаваць над далейшым пашырэннем санкцыйнага спісу ў студзені, калі гэта будзе неабходна. ЕС і дзяржавы-члены таксама будуць працягваць уздымаць пытанне аб парушэннях правоў чалавека на міжнародных форумах ААН, АБСЕ і Савета Еўропы. Між тым пракуратура Літвы распачала дасудовае расследаванне крымінальнай справы аб злачынствах супраць чалавечнасці, якія трапляюць пад універсальную юрысдыкцыю.

Скарачэнне адносін ЕС і Беларусі

Мы таксама правялі поўны перагляд адносін паміж ЕС і Беларуссю. У выніку мы скарацілі нашы палітычныя кантакты і галіновыя дыялогі з беларускімі ўладамі, а таксама прыпынілі альбо спынілі нашу фінансавую падтрымку цэнтральных уладаў.

Нарэшце, ЕС вырашыў павялічыць фінансавую падтрымку беларускага насельніцтва. 11 снежня Еўрапейская камісія зацвердзіла пакет на 30 мільёнаў еўра: ён накіраваны на такія сферы, як дапамога грамадзянскай супольнасці і незалежным СМІ (8 мільёнаў еўра), мабільнасць моладзі і прадастаўленне стыпендый (8 мільёнаў еўра), падтрымка МСП (10 мільёнаў еўра) і падтрымка аховы здароўя (4 мільёна еўра), уключаючы дапамогу ў барацьбе з пандэміяй COVID-19. Гэта з'яўляецца дадаткам да неадкладнай падтрымкі ахвяр рэпрэсій і дзяржаўнага гвалту (2,7 мільёна еўра) і незалежным СМІ (1 мільён еўра).

«Пакуль гэта неабходна, ЕС будзе працягваць падтрымліваць народ Беларусі ў абароне яго фундаментальнага права абіраць свайго прэзідэнта праз свабодныя і справядлівыя выбары».

Пакуль гэта неабходна, ЕС будзе працягваць падтрымліваць народ Беларусі ў абароне яго фундаментальнага права абіраць свайго прэзідэнта шляхам свабодных і справядлівых выбараў. І ён гатовы істотна актывізаваць свой удзел і падтрымаць дэмакратычную Беларусь за кошт павелічэння фінансавай дапамогі і галіновага супрацоўніцтва.

Аднак для гэтага павінны быць створаны некаторыя ключавыя ўмовы – павага прынцыпаў дэмакратыі, вяршэнства права і правоў чалавека, а таксама спыненне ўсіх рэпрэсій супраць асоб, якія ўдзельнічаюць у дэмакратычным руху, незалежных СМІ і прадстаўнікоў улады. грамадзянскую супольнасць. Спадзяюся, – і мы будзем над гэтым працаваць, – што гэтыя ўмовы могуць быць выкананы ў 2021 годзе.

More blog posts by EU High Representative Josep Borrell