Lúc đầu, vai trò của Cơ Quan Đối Ngoại Châu Âu là đại diện cho EU trong đàm phán thương mại và đảm nhiệm các hoạt động hợp tác phát triển. Trong những năm qua, Cơ Quan Đối Ngoại, dưới hình thức phái đoàn và các văn phòng đại diện, cũng đã trở thành đại diện cho các lợi ích của Châu Âu trên rất nhiều các lĩnh vực hoạt động của EU. Sự phát triển nhiều lĩnh vực hành động mới của EU, và đặc biệt là trong Chính Sách An Ninh và Đối Ngoại Chung, đã tăng cường hơn nữa quy mô công việc của những văn phòng này. Sau khi Hiệp Ước Lisbon có hiệu lực từ ngày 01/12/2009, vai trò của Phái Đoàn EU đã và đang được mở rộng để đảm nhận những nghĩa vụ trước đây bị hủy bỏ bởi Chủ Tịch (luân phiên) bản xứ của EU, chẳng hạn như tiến hành đối thoại chính trị và làm đại diện ngoại giao (démarche) thay mặt cho EU và Đại Diện Cao Cấp của Liên Minh về Đối Ngoại và Chính Sách An Ninh. Sự thành lập Cơ Quan Hành Động Đối Ngoại EU đang dẫn tới những thay đổi đáng kể trong phương thức hoạt động của EU tại các nước thứ ba, với những nhà ngoại giao Quốc Gia Thành Viên được đặc phái để phục vụ cùng với các quan chức EU trong Phái Đoàn EU.

Phái Đoàn Liên Minh Châu Âu tại Việt Nam, cũng như 130 phái đoàn và đại diện khác của Cơ Quan Hành Động Đối Ngoại trên khắp thế giới, phục vụ EU bằng cách: 

• công khai, giải thích và thực hiện chính sách EU.
• phân tích các chính sách của Việt Nam, quốc gia mà họ được cử làm đại diện.
• tiến hành đàm phán theo các nhiệm vụ được giao.
• thực hiện quyền hạn được trao cho Cộng Đồng Châu Âu tại các nước thứ ba, thông qua thúc đẩy các lợi ích của Châu Âu như được bao gồm trong các chính sách Cộng Đồng (ví dụ như thương mại, nông nghiệp và thủy sản).
• đóng vai trò quan trọng trong hỗ trợ phát triển, vai trò này đã được mở rộng hơn rất nhiều trong những năm gần đây như một kết quả của chính sách chuyển giao quyền lực, một phần cốt lõi trong gói cải cách hỗ trợ đối ngoại của Ủy Ban. Phái đoàn hiện không những liên quan chặt chẽ trong khâu lên kế hoạch hỗ trợ, mà còn trực tiếp quản lý các dự án trong lĩnh vực.

Ngoài những nhiệm vụ này, Phái Đoàn đại diện cho Liên Minh Châu Âu trong mối quan hệ với Việt Nam, và là một phần thiết yếu trong quan hệ chính trị, kinh tế và thương mại giữa Châu Âu với nước sở tại, cũng như cung cấp thông tin về các chính sách và thể chế của EU. Phái Đoàn cũng hỗ trợ và trợ giúp các thể chế và các cơ quan chức năng khác của EU, bao gồm Nghị Viện Châu Âu.

Mặc dù mang nhiệm vụ ngoại giao, nhưng Phái Đoàn EU không xử lý những công việc mang tính chất lãnh sự (ví dụ như cấp thị thực hoặc cung cấp thông tin du lịch), những công việc này được giải quyết bởi các Đại Sứ Quán Quốc Gia Thành Viên EU. Còn Phái Đoàn thì có chức năng như một kênh chính thức của mối quan hệ song phương, về mặt chính trị, phát triển, kinh tế hay văn hóa.