“Haydi ağaçlara sarılarım,” diyor eğitmenleri çocuklara.

Belli ki çocukların duymaya alışık olmadığı türden bir öneri bu. Hep bir ağızdan kıkırdayıp utangaçça birbirlerine bakıyorlar. Eğitmenleri “Haydi” diye yüreklendirince de her biri bir ağaca yaklaşıyor. Önce parmaklarının ucuyla dokunuyor ve sonra sarılıyorlar ağaçlara. Bazıları gözlerini kapatıp hayallere dalıyor, bazısıysa mutlulukla gülümsüyor. Bu, doğa ile ilk temas olmasa da en unutulmaz olanlarından.

Çocuklar ormandaki turun ardından Kırklareli Dereköy’deki Yıldız Dağları Doğa Eğitim Merkezi’ne dönüyor. Burası Türkiye’nin ilk tam donanımlı doğa eğitim merkezi; Bahçe, derslik, oyun salonu, yatakhane ve yemekhane gibi pek çok imkanın bulunduğu merkezde, 9-16 yaş arasındaki çocuklara biyolojik çeşitlilik, yöredeki yaşam tarzı, doğayı tanıma ve koruma eğitimi veriliyor. 13 yıldır faaliyet gösteren merkezin kapıları sadece Türkiye’deki değil komşu ülkelerdeki çocuklara da açık. Öyle ki merkezde şimdiye dek Bulgaristan’dan gelenler de dahil olmak üzere 1690 çocuk eğitim aldı.

“Hem öğrendim hem eğlendim”

Çocuklar Doğa Eğitim Merkezi’ni çok etkileyici buluyor. Ayrılırken bazılarının bıraktığı notlar şöyle: “Çok beğendim. Hem öğrendim hem eğlendim. Bir 5 gün daha kalırım.” “Her şey düşünülmüştü. Yemeklerin köyden hazırlanıp sunulması ve doğal besinlerin sunulması çok güzeldi.” “Çok beğendim ve çok mutlu oldum. Böyle bir etkinlik için teşekkür ederim.”

345 endemik bitki türü kayıt altına alındı

Yıldız Dağları Doğa Eğitim Merkezi, Avrupa Birliği destekli “Yıldız Dağları’nda Doğal Kaynakların ve Biyolojik Çeşitliliğin Korunması ve Sürdürülebilir Geliştirilmesi Projesi”nin bir parçası olarak 2010’da kuruldu.

“Proje Yıldız Dağları’nın doğal kaynaklarının ve biyolojik çeşitliliğinin biyosfer rezerv yaklaşımıyla korunmasını, sürdürülebilirliğinin sağlanmasını ve yöre halkının kalkınmasına katkı sunmayı amaçlıyordu. Bütün çalışmalar bu amaçlara ulaşmaya odaklıydı. Doğa Eğitim Merkezi de bizim bu hedeflere ulaşmamızda bir araçtı. Hedeflerimiz doğrultusunda da ilerliyoruz. Yıllardır Doğa Eğitim Merkezi Yıldız Dağları‘nın biyolojik çeşitliliği, doğal ve sosyo-kültürel değerleri hakkında farkındalık yaratıyor, pek çok çocuğumuza doğa sevgisi ve bilgisi sunuyor” diyor Projesi Yöneticisi Nihan Yenilmez Arpa.

Bir yeni bitki türü keşfedildi

“Türkiye’de Ağaçkakangiller (Picidae) ailesine ait 9 ağaçkakan türü bulunuyor. Bunlardan 6 tür Yıldız Dağları’nda görülüyor” diyerek bölgenin biyoçeşitlilik açısından önemini de vurguluyor Yenilmez Arpa.

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın uyguladığı proje ile kapsamlı temel envanter çalışmaları yapıldı ve Yıldız Dağları’nın 130 bin hektarlık bölümünde biyolojik çeşitlilik açısından korumada öncelikli alanlar tespit edildi. 12 alan “sıcak nokta” (hot spot) olarak belirlendi.  Proje alanı ve civarında 345 bitki türünün ilk defa kaydı yapıldı. Flora envanterinde, şu anda  bin 377 tür yer alıyor. Bir yeni bitki türü bu proje ile keşfedildi, 7 bitki türünün Türkiye’de yeni kaydı yapıldı, Trakya florasına 14 tür eklendi ve 16 endemik tür kaydedildi. Alanda 26 mağaranın envanter kaydı yapıldı ve bu mağaralarda 50 hayvan türü kayda geçirildi. 117 kelebek, 39 tatlı su ve 25 deniz balık türü, yine envanter çalışmaları sonucunda 258 kuş türü kayıt altına alındı. Yaşlı ormanların yüksek biyolojik çeşitliliğe sahip oldukları bir kez daha ortaya çıktı.

Solunabilir hava, içilebilir su, temiz toprak

Yöre halkı AB destekli bu projeden memnun. Şoför Ufuk Kan, “Doğa Eğitim Merkezi’yle köyümüze az ya da çok bir ekonomik canlılık geldi” diyor. Çiftçi Bülent Özkaya ise projenin başarısını vurgulayarak şöyle konuşuyor: “Gelecek kuşaklara bırakacağımız en güzel miras solunabilir hava, içilebilir su ve temiz toprak.”

Fotoğraflar: Erdem Kırım

AB-Türkiye işbirliğine ilişkin hikayeler