На 22 јуни, Скопје беше домаќин на петтата парада на гордоста организирана под слоганот „Спектакуларно непослушни“. Овој мал јубилеј на парадата на гордоста во Скопје се одржа во услови на ескалација на говор на омраза против ЛГБТИК+ заедницата на социјалните мрежи и силна национална мобилизација од страна на анти-родовото движење.

Делегацијата на Европската Унија во Северна Македонија го предводеше учеството на #TeamEurope на маршот со што ги нагласи заложбите на ЕУ за еднаквост, инклузивност и почитување на човековите права. Амбасадорите на Германија, Шпанија и Литванија и шефот на канцеларијата на Европската инвестициска банка во Северна Македонија се приклучија на иницијативата на амбасадорот Дејвид Гир заедно да маршираат на парадата.

Амбасадорот Гир им честиташе на организаторите на петтиот Скопје Прајд велејќи дека оваа петта годишнина претставува одлично достигнување за ЛГБТИК+ заедницата и важна прослава на различноста, еднаквоста и инклузијата. „Сите што маршираат едноставно бараат еднакви права со другите граѓани“, рече амбасадорот Гир.

Во краткото видео снимено по повод петтата парада на гордоста во Скопје, тој се осврна и на трауматичните искуства со кои членовите на ЛГБТИК+ заедницата понекогаш се соочуваат во детството, во семејството, на училиште, на работа и воопшто во општеството. Тој повика на акција за справување со овие предизвици и солидарност меѓу активистите за права на граѓанското општество, како и ефективни одговори од државните институции како одговор на говорот на омраза и заплашувањето на членовите на ЛГБТИК+ заедницата во Северна Македонија.

„Многу е важно сите активисти да се соберат и да работат заедно за да ја поддржат заедницата. Особено сум загрижен за случаите на говор на омраза и заплашување што ги видовме во пресрет на гордоста. Ова мора да престане. Тука и властите имаат улога да се погрижат ваквото однесување да не се толерира“, заклучи Гир.

Врз основа на прелиминарните извештаи, околу илјада активисти, поддржувачи на човековите права, членови на дипломатската заедница и граѓани од Северна Македонија и странство се собраа во центарот на Скопје. Тие маршираа по веќе воспоставената рута, од собранието до Градскиот парк. Меѓу нив беше и Ирена Цветковиќ, директорка на Коалицијата Маргини, коорганизатор на Скопје Прајд.

Таа за локалната редакција „360 степени“ изјави дека луѓето од ЛГБТИК+ заедницата на Северна Македонија се одговорни членови на општеството кои заслужуваат реципрочен третман.

„ЛГБТИК+ заедницата отсекогаш била одговорен член на ова општество. Ние ги исполнуваме нашите обврски кон државата, но истото не ни се враќа. Нашите права не се почитуваат. Оваа заедница, која особено овој месец беше предмет на радикален говор на омраза во јавната сфера, на сè уште достоинствен начин, гордо доаѓа, протестира и на крајот дури успева да слави и да се забавува“, рече таа.

Како одговор на зголемениот говор на омраза против ЛГБТИК+ заедницата, амбасадорот Гир ја изрази својата загриженост на својот „Х“ профил и повика на активности кои ќе обезбедат еднаков третман за сите.

https://x.com/AmbassadorEU/status/1804604271515533720

И покрај оваа загриженост, и благодарение на одличната организација и безбедносната поддршка дадена од Министерството за внатрешни работи на Северна Македонија, парадата на гордоста во Скопје се одвиваше мирно, без физички инциденти.

Маршот беше проследен со забавен спектакл, на кој имаше драг шоу и забава со некои од најдобрите локални диџеи. Тоа беше безбедна зона за сите од ЛГБТИК+ заедницата, нивните пријатели и семејства кои се собраа да протестираат и слават во исто време. Исто така, претставуваше одлична можност за многу посетители да ги споделат своите лични приказни, искуства и да си дадат поддршка и охрабрување еден на друг.

Меѓу нив беше и мајка на трансродово дете која им се обрати на учесниците на почетокот на маршот. Таа ја истакна важноста на прифаќањето на ЛГБТИК+ децата од семејството, врсниците и општеството воопшто, и ја истакна вредноста на настаните како што е Парадата на гордоста. Таа апелираше до сите родители на ЛГБТИК+ тинејџери и млади да станат застапници на нивните деца.

Кочо Андоновски, член на Националната мрежа против хомофобија и трансфобија и на организацискиот одбор на парадата за новинската агенција Мета објасни зошто името на изданието Скопје Прајд од 2024 година е „Спектакуларно непослушни“.

„Непослушни затоа што сакаме да го потврдиме нашето противење на патријархатот што владее со нас со векови. Спектакуларно како белег на самата заедница и како прослава на петгодишнината на гордоста“, заклучи Андоновски.