Për të nxitur punësimin, për të rritur përfshirjen sociale dhe për të krijuar modele të qëndrueshme të sipërmarrjes, në vitin 2020 Bashkimi Evropian në Kosovë lansoi projektin ‘Nxitja e punësimit të grupeve të pafavorizuara dhe rritja e konkurrueshmërisë globale të industrisë së instalimeve elektrike në Kosovë në përputhje me parimet e qëndrueshmërisë dhe zhvillimin social gjithëpërfshirës.’

‘Proton’, kompania prijëse prodhuese e kabllove në Kosovë, me seli në Prizren, ishte përfituesja kryesore e projektit, duke marrë makineritë moderne të automatizuara që nevojiten për prodhimin e kabllove me komponime mbështjellëse dhe pa halogjen.

Sipas Besim Didës, Menaxher Marketingu në Proton Cable Factory, ndihma e ofruar nga BE-ja e bëri Proton-in kompani të parë në rajon që prodhon kabllo pa halogjen. “Kabllot pa halogjen që po prodhojmë tani plotësojnë standardet e sigurisë të BE-së dhe janë në kërkesë të lartë në tregjet evropiane. Kabllot përdoren në ndërtesa të ndryshme si shkolla, spitale, aeroporte e të tjera dhe parandalojnë aksidentet e shkaktuara nga djegia e kabllove” – thotë Dida. Sipas tij, granti i siguruar nga BE-ja ishte stimul i fuqishëm për kompaninë, pasi filluan të eksportonin në BE dhe vetëm në vitin 2022, shitjet e tyre u rritën me 500%, duke rezultuar në 2.5 milionë euro shitje, në nivel lokal, rajonal dhe tregje evropiane.

Por granti i marrë nga BE jo vetëm që rriti shitjet e kompanisë, por rriti punësimin dhe kapacitetet e 129 personave, duke përfshirë komunitetet jo-shumicë. Falë mbështetjes së ofruar u trajnuan 129 persona, nga të cilët 18 gjetën punësim të menjëhershëm në Fabrikën e Kabllove Proton. 50 prej tyre përfunduan praktikën, ndërsa 64 të tjerët rritën aftësitë e tyre dhe gjetën punë në kompani të tjera.

Serhat Morina, që vjen nga komuniteti turk që jeton në Kosovë, ishte një nga pjesëmarrësit në trajnimin për instalimet elektrike dhe përdorimin e kabllove pa halogjen. Ai tani është punësuar në Fabrikën e Kabllove Proton dhe thotë se është shumë i kënaqur me aftësitë e fituara dhe mundësinë e punësimit.

“Trajnimi më ndihmoi shumë për të rritur aftësitë e mia, ndërsa mundësia e punësimit më mundësoi t’i aplikoja në një ambient pune me pajisje moderne. Ndihem i lumtur dhe i fuqizuar me zotërimin dhe aplikimin e këtyre aftësive, që mendoj se do të kenë ndikim të madh në të ardhmen time.” – përfundon Morina.

Një tjetër punonjëse që ka gjetur punë në kompani është Dilek Dadihak, e cila punon si administratore.

“Duke qenë pjesëtare e komunitetit turk, kam pasur ca dyshime në fillim, kur fillova të punoja në kompani. Por doli që dyshimet e mia ishin të gabuara, pasi të gjithë kolegët më pritën shumë mirë dhe vazhdojnë të më mbështesin në avancimin e aftësive të mia të punës. Gjithashtu, falë punësimit në kompani, kam filluar të mësoj dhe të praktikoj gjuhën shqipe dhe ky është gjithashtu një hap i madh për rritjen time profesionale dhe personale” – thotë Dadihak.  

Që nga viti 2013, Bashkimi Evropian në Kosovë ka investuar mbi 8 milionë euro për të ndihmuar në krijimin e vendeve të punës në Kosovë. BE-ja do të vazhdojë të mbështesë projektet që krijojnë vende të reja pune dhe nxisin zhvillimin ekonomik të Kosovës.